“ဘားကမ့္အသိ” (အပိုင္း-၃)

အပိုင္း(၃)ကို မဖတ္ခင္ အပုိင္း(၁)ႏွင့္(၂)ကို ဆက္စပ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္ရွင္....

 

“ဘားကမ့္အသိ” (အပိုင္း-၁)

“ဘားကမ့္အသိ” (အပိုင္း-၂)

---------------------------------------------------------------------------------------

 “ဘားကမ့္အသိ” (အပိုင္း-၃)

ဘားကမ့္ပြဲေလးက ၿပီးသြားခဲ့ေပမယ့္ “ဘားကမ့္”မွ ရရွိလာခဲ့တဲ့ အသိေလးေတြကို ျဖန္႔ေ၀ေနဆဲပါပဲ၊ ဒါကလည္း ကၽြန္မ စာေရးသူရဲ႕ စာဖတ္သူေတြကို ရရွိေစခ်င္တဲ့ ေစတနာသက္သက္ရယ္ပါ။ ဒီအေၾကာင္းေလးေတြ ေရးဘို႔ မွတ္သားထားခဲ့မိေသာ မွတ္စုစာအုပ္ေလးကို အခ်ိန္ျပည့္ သယ္လာရပါတယ္။
သူေျပာသြားတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို စာအုပ္ေလးတြင္ မွတ္သားထားခဲ့ၿပီး၊ ကူးယူလာခဲ့ေသာ ဖိုင္ေလးကိုျဖင့္ ပုံေလးႏွင့္တကြေဖာ္ျပေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း နည္းပညာအားျဖင့္ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနပါေသး တယ္။
သူကဆိုပါတယ္ အခန္းတြင္းသို႔ စတင္၀င္စဥ္မွ သူ၏မွ်ေ၀မႈေတြကို ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ရည္ရြယ္ပါတယ္ လို႔ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း သူ၏အခန္းတြင္းသို႔ Listenerအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ေနသူမ်ားမွာ နည္းပညာကို လိုလားေတာင့္တသူ၊ ေက်ာင္းသားဆိုသည့္အဆင့္ထက္ သိသင့္သိထိုက္သူေတြသာ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေနပါသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေပမယ့္ လက္ရွိ အင္တာနက္ကို အသုံးျပဳသူအမ်ားစုမ်ား လည္း သိေနသူမ်ား၊ မသိရွိေသးသူမ်ားလည္း ပါ၀င္ေကာင္းပါ၀င္ေနႏိုင္ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ကၽြန္မ စာေရးသူလည္းအပါအ၀င္ေပါ့၊ အပိုင္း(၁)ႏွင့္ အပိုင္း(၂)တြင္ ေျပာထားခဲ့ၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ ယခု ကၽြန္မေဖာ္ျပေပးမယ့္ အဓိကအေၾကာင္းအရာကို ဆက္လက္ေရးသားေပးပါ့မယ္။ ဒီကေန႔ အပိုင္း(၃)မွာ ေျပာျပခ်င္တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးကေတာ့ Hoaxes, Spoofingဆိုတဲ့အေၾကာင္းေလးပါ ဒီေခါင္းစဥ္ေလးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ သတင္းမွားေတြကို ေဖာ္ျပေပးတဲ့ေခါင္းစဥ္ေလးလို႔ ဆိုရမွာပါ။
သတင္းအမွားဆိုသည္မွာ ဘယ္လိုလဲလို႔ ေမးစရာရွိလာပါလိမ့္မယ္၊ ဥပမာ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္က ၀ဘ္ဆိုဒ္ေတြတိုင္း မွာ တဆင့္မွတဆင့္ ျဖန္႔ေ၀သြားခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီးအက်ၤ ီမွတဆင့္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္တာ၊ ထိုအ၀တ္ကို ဆိုင္မွ ၀ယ္ယူၿပီး ေလွ်ာ္ဖြတ္ျခင္းမရွိဘဲ ၀တ္ဆင္ျခင္းမွ ျဖစ္သည္ဆိုေသာ ပို႔စ္ေလးပါ။ ဒီပိုစ္႔အေၾကာင္းကို သူက ေျပာ ျပသြားပါတယ္။
သူတို႔၏ ၀န္းက်င္တြင္ သိထားႏွင့္ၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ ရယ္စရာျဖစ္ေနပါတယ္၊ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုသည့္ အရင္းအျမစ္ကို ေဖြရွာတဲ့အခါ ကၽြန္မတို႔ေတြရဲ႕ နည္းပညာအားနည္းခ်က္တစ္ခုလို႔ ဆိုရမွာပါ၊ နည္းပညာပိုင္း ဆိုင္ရာ အားနည္းခဲ့သည့္အတြက္ အျမင္ႏွင့္တကြ ဗဟုသုတေတြက ေ၀၀ါးသြားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းမွားဆိုသည္မွာ သတင္းတိုင္းမဟုတ္ပါဘူး သူက ဒီလို၀ဘ္ဆိုဒ္ေလးကိုလည္း လမ္းညႊန္္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ ကၽြန္မကိုယ္တိုင္ ၾကည့္မိတဲ့အခါ ၀ဘ္ဆိုဒ္ေလးမွာ True, Falseစသည့္ သေကၤတမ်ားစြာျဖင့္ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အဂၤလိပ္လိုေရးသားထားျခင္း၀ဘ္ဆိုဒ္တစ္ခုရယ္ပါ။ မွန္ကန္ေသာ သတင္းမ်ားလည္းေတြ႕ရ သလို အမွားရွိေသာသတင္းမ်ားလည္းေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ၀ဘ္ဆိုဒ္ေလးရဲ႕ လိပ္စာကေတာ့ snopes.com ပါ၊ ပုံေလးႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ ဘယ္လိုသတင္းမ်ိဳးကို ယုံၾကည္ရန္အေၾကာင္းရွိသလဲ၊ ဘာေတြနဲ႔ယုံၾကည္ႏိုင္မလဲလို႔ ေမးလာခဲ့ရင္ျဖင့္ သူက ဒီလိုေလးရွင္းျပသြားခဲ့ပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္ေလးကေတာ့ Considering Content Qualityျဖစ္ပါတယ္။ Documented, Unsupported, Biased, Balanced မွတ္တမ္းေတြ၊ အေထာက္အကူျပဳထားတာေတြ၊ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ညီမွ်မႈမရွိတာေတြ အဲ့ဒီအခ်က္ေလးခ်က္ပါေနရင္ ယုံၾကည္ဖို႔မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါဆို ဘာေတြနဲ႔ လက္ခံလို႔ရလဲဆိုတာကိုလည္း ေျပာျပသြားပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့ Currency, Accuracy, Point of view, Evidence, Recognition, Site Criteria အမ်ားကလက္ခံႏိုင္မႈ၊ မွန္ကန္တိက်မႈ၊ ေဖာ္ျပထားတဲ့အျမင္၊ သက္ေသခံခ်က္ေတြ၊ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းေတြ၊ အတည္ျပဳခံထားရျခင္းေတြ၊ ထိုအခ်က္ (၆)ခ်က္ျဖင့္ လက္ခံလို႔ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ပုံႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ပဲ ကၽြန္မတို႔ေတြ အေတာ္အသင့္ေတာ့ နည္းပညာဗဟုသုတေလးေတြ ရေကာင္းရႏိုင္လိမ့္မယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္ရွင္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ နည္းပညာအသိေလးေတြ အားနည္းေနပါ ေသးတယ္။ facebook, gtalkကို ဘယ္လိုသုံးရမယ္ဆိုတာထက္၊ အသုံးျပဳေနစဥ္တြင္ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပၚမလာရေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္ရမယ္ဆိုတာေတြကို သိထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အင္တာနက္ဆိုတာ ေကာင္းက်ိဳးေတြအျပင္ ဆိုးက်ိဳးေတြကိုပါ မ်ားစြာသယ္ေဆာင္လာခဲ့တဲ့အတြက္ နည္းပညာ ကို professionalအဆင့္မဟုတ္ခဲ့လွ်င္ေတာင္ မိမိတို႔အသုံးျပဳသည့္ အရာေတြကိုေတာ့ တႏိုင္တပိုင္ ေလ့လာ ထားသင့္တယ္လို႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
စာဖတ္သူ ကၽြန္မမိတ္ေဆြေတြလည္း ကၽြန္မႏွင့္ထပ္တူ နည္းပညာအသိေတြ ၾကြယ္၀ႏိုင္ၾကပါေစေနာ္။


ေနျခည္သစ္ႏြယ္(ျပည္)